Op ziekenbezoek

Waar ook ter wereld je bent: ziek zijn is nooit leuk. Maar als ik dan iets zo mankeren en naar een ziekenhuis toe zou moeten dan toch liever in Nederland dan in Oeganda. Ondanks de wachtlijsten en de verhoogde eigen bijdrage is de zorg in Nederland toch wel iets beter georganiseerd dan in Oeganda. Omdat het kantoor van het hospice in een gebouw gehuisvest is op het terrein van het ziekenhuis van Tororo en omdat patiënten ook in het ziekenhuis al hulp van het hospice team krijgen heb ik een kijkje mogen nemen hoe het hier aan toe gaat.

Kinderafdeling

familie buiten de zaal

Polikliniek

Mannenafdeling

De gezondheidszorg is in Oeganda natuurlijk heel anders georganiseerd dan in Nederland. Huisartsenpraktijken kennen ze hier niet. Overal kom je wel klinieken tegen, soms opgezet door de overheid of buitenlandse organisaties. Maar ook wel door bedrijven die daar dan gewoon een boterham aan willen verdienen, waardoor het voor Jan-modaal al minder toegankelijk wordt. Het ziekenhuis in Tororo is een openbaar ziekenhuis waar Jan-modaal wel terecht kan. De medische zorg die gegeven wordt is, van horen zeggen, goed.

Uit heel de streek komen de patiënten naar de polikliniek, je zou dit met onze HAPS kunnen vergelijken. Voordeel hier is wel weer dat je voor bijvoorbeeld een röntgenonderzoek of bloedprikken wel meteen een deurtje verder kan. Je moet wel over voldoende geduld beschikken. Is de aandoening met een pil of drankje te verhelpen, even langst de apotheek in dezelfde ruimte en weer naar huis.

Voor de ongelukkige waarbij een pil of drankje niet afdoende is, is (vaak zonder wachtlijst!) plaatst in de "Wards" (zalen). En dit is voor ons Westerlingen zeker wel even slikken. Als patiënt krijg je een (soms niet verroest) bed, een vlekkerig matras, een klein kastje en een klamboe. En de strikt noodzakelijke medische hulp. Meer moet je van de dokter en de verpleegkundigen niet verwachten. Voor de rest ben je volledig afhankelijk van de zorg die familie je wil/kan geven.

Etenstijd, bedenk dat achter mijn rug
de patiënten in bedden liggen

Schone lakens, komen van familie die de vuile lakens op het buitenterrein van het ziekenhuis wassen. Op de po, de patiënt wassen: wordt door de familie gedaan. Eten? De familie sleept alles mee van huis, inclusief draagbare fornuisjes. Op een aantal plaatsen rond het ziekenhuis branden vuren en wordt het eten bereidt. Nadat de patiënt gegeten heeft eet de rest van de familie. Privacy? Nul komma noppes niets. Geen gordijntje als je gewassen wordt. Een metertje ruimte tussen de bedden waar de familie een matje neer legt om zo bij de patiënt te kunnen zijn. Oke, mannen en vrouwen zijn gescheiden. Maar heb je de pech als tiener in het ziekenhuis te komen dan kun je zo naast een oude van dage terecht komen. Kleine kinderen hebben een eigen afdeling die voor een deel binnen is maar ook (onder een afdak) buiten. Doodzieke kinderen liggen op een dun matje, hopend dat de geboden hulp afdoende is.

Bezoekuren bestaan niet, de hele dag loopt de familie rond. Alleen als de dokters hun ronde doen wordt een afdeling tijdelijk gesloten. Het verpleegkundig personeel is duidelijk onderverdeeld in kwalificaties hetgeen te zien is aan hun uniform. Loop je in een groen of blauw uniform rond dan ben je in opleiding. Paars betekent dat je na 2 jaar opleiding je certificaat hebt gehaald. Rose, had je iets meer geld (vervolgopleidingen moeten zelf betaald worden) om nog een extra jaar te studeren. Heb je een opleiding gevolgd te vergelijken met wat wij hier in Nederland MBO en HBO zouden noemen, dan krijg je een diploma. Dat is dus 'meer' als een certificaat. Goed voor een wit pakje. En de hoeveelheid diploma's wordt dan weer getoond door middel van gekleurde riemen. Wit met de zwarte band is het hoogst haalbare. Dan heb je alle denkbare diploma's waarbij je ook verloskunde moet hebben.

Frisgewassen operatiekleding

650 woorden en een handjevol foto's kunnen slecht beperkt weergeven welke indruk dit ziekenhuis op mij heeft achtergelaten. Als ik een cultuurshock heb gevoeld tijdens mijn verblijf in Oeganda dan is het wel iedere keer als ik door het ziekenhuis heen liep.