Zwarte bladzijde

Als je de titel van deze blog niet in de juiste context zou lezen dan zou je het best wel grappig kunnen vinden. Een zwarte bladzijde in een blog over een Afrikaans land waar een groot deel van de inwoners zo donkerbruin zijn dat je het bijna zwart kunt noemen. Maar een deel van de geschiedenis van Oeganda is te zwart, te gruwelijk om het nog grappig te kunnen vinden.


De Britse overheersing duurt tot 1962. Tijdens deze periode komen grote groepen Indiërs, ook een Britse kolonie, naar Oeganda. Het land kent een redelijke economische groei en stabiliteit. Op 6 oktober 1962 wordt Oeganda zonder slag of stoot onafhankelijk. De Britten vertrekken maar regelen nog wel dat de koning van het grootste koninkrijk Buganda als president geïnstalleerd wordt. Om ook de andere koninkrijken niet helemaal opzij te schuiven wordt Obote, afstammeling van een ander koninkrijk uit het noorden, de premier.

Het duurt niet lang (1966) of Obote zet de zwakke president af, heft de grondwet op en benoemt zichzelf tot president van het land. Milton Obote heeft vertrouwen in Idi Amin, door de Britten opgeleide militair, en bevordert hem tot chef-staf van de hele krijgsmacht.  Met Idi Amin aan zijn zijde kan Obote de hele wereld aan. Obote is een dictator pur sang: iedere tegenstander verdwijnt, hij heft de koninkrijken op omdat hij immers de baas is en dit niet met anderen wil delen. Maar hij is niet alleen maar slecht voor het land. Tijdens zijn bewind worden ziekenhuizen en scholen gebouwd en is er een soort van oppervlakkige rust. 

Dat duurt slechts vijf jaar. Obote en Amin krijgen ruzie en tijdens een buitenlandse reis van Obote bezet Idi Amin in 1971 met loyale troepen de hoofdstad. Idi Amin is de nieuwe dictator van Oeganda. Het is het begin van een donkere periode in de geschiedenis van Uganda. Idi Amin is wreed en achterdochtig, een gevaarlijke combinatie. Hij zuivert het leger en het land van staatsgevaarlijke elementen. Hij doodt zijn eigen ministers en gooit zijn slachtoffers voor de krokodillen. Volgens de wildste verhalen zou Idi Amin zijn slachtoffers zelfs opeten.

Ingang van een simpele maar efficiënte gevangenis

5 ruimtes zonder tralies maar de gang wordt onderwater en stroom gezet

100 mensen in één ruimte waren geen uitzondering

De angst regeert in de straten van Kampala. De gevreesde geheime diensten onderzoeken iedereen die zich een klein beetje verdacht gedraagt. Idi Amin wil van Oeganda een zuivere zwarte Afrikaanse staat maken. Grote groepen Aziatische Oegandezen, die al drie generaties in Oeganda wonen, worden hun land uitgezet. Ze mogen slechts hun koffers meenemen, de rest moeten ze achterlaten. De Aziaten zijn echter de ruggengraat van de Oegandese economie. Idi Amin geeft hun bedrijven aan zijn politieke vrienden, maar het gaat helemaal mis. De economie stort in. Om de aandacht van de binnenlandse problemen af te leiden, valt Idi Amin in 1978 Tanzania binnen. Een dure vergissing, Tanzania vecht terug en met hulp van gevluchte Oegandezen weten ze de bezetter terug te dringen. Ze staan zelfs aan de poorten van de Oegandese hoofdstad Kampala.

Idi Amin beseft dat het spel voorbij is. Met zijn vier vrouwen, een paar van zijn dertig minnaressen en zo'n twintig kinderen vlucht Idi Amin het land uit. Via allerlei omwegen vestigt hij zich in Saoedi-Arabië, waar hij in 2003 overlijdt.

Zoals alles heeft dit verhaal ook een andere kant. Veel Oegandezen zien Amin nog steeds als een goede president die op kwam voor zijn eigen bevolking. De moorden op de tegenstanders wordt als collecteral damage gezien. De periode met Amin wordt op school vanuit de positieve kant belicht, terwijl Obote juist als slecht gezien wordt terwijl die veel meer echt deed voor de bevolking door het bouwen van scholen en ziekenhuizen. Iets waar Amin niet echt goed in was.

Hij lijkt een vriendelijke
knuffelbeer

Ook wel opvallend is dat in het Oegandese parlement, daar in een andere blog meer over, in de Wall of Fame portretten van Obote en Amin naast de andere presidenten hangen. En dat de gids het ook nog over Zijne Excellentie Idi Amin heeft. Ik heb ook een boda-boda zien rijden volgeplakt met Amin stickers. Wat in onze ogen een dictator is, wordt door de eigen bevolking als een held gezien.